Sprawa Pompeo
W lutym 2019 roku w Warszawie na Zamku Królewskim oraz na Stadionie Narodowym odbyła się konferencja z udziałem przedstawicieli dyplomatycznych wielu państw, poświęcona sytuacji geopolitycznej na Bliskim Wschodzie. Stany Zjednoczone reprezentował Sekretarz Stanu Michael „Mike” Richard Pompeo, kierujący Departamentem Stanu, odpowiadającym za politykę zagraniczną USA. W trakcie spotkania M.R. Pompeo naciskał na przedstawicieli rządu Rzeczypospolitej Polskiej, by stworzyli procedurę przekazywania organizacjom żydowskim majątków bezdziedzicznych, które należały do obywateli polskich pochodzenia żydowskiego zamordowanych przez Niemców w czasie II wojny światowej. Oświadczył publicznie:
Wzywam kolegów z Polski, by poczynili postępy w zakresie kompleksowego ustawodawstwa dotyczącego restytucji mienia prywatnego dla osób, które utraciły nieruchomości w dobie Holocaustu. Chcemy również rozwiązać sprawy z przeszłości, dotyczące tego, co wydarzyło się w czasie Holokaustu.
Sekretarz Stanu USA Pompeo w rozmowach z ministrem spraw zagranicznych Rzeczypospolitej Polskiej Jackiem Czaputowiczem i innymi przedstawicielami rządu RP, przez nadużycie stosunku zależności i wykorzystanie krytycznego położenia, usiłował doprowadzić ich do podjęcia działań na rzecz niekorzystnego rozporządzenia mieniem należącym do obywateli polskich lub państwa polskiego. Możliwe więc, że popełnił on przestępstwo stanowiące występek z art. 13 § 1 w związku z art. 286 § 1 Kodeksu karnego.
W sytuacji, w której rząd RP uległby takim naciskom, jakiekolwiek świadczenie na rzecz organizacji żydowskich byłoby świadczeniem nienależnym, wymuszonym, a jednocześnie niekorzystnym i prowadzącym do pogorszenia kondycji finansów publicznych RP. Żądanie zgłoszone przez przedstawiciela rządu USA jest sprzeczne z rudymentami prawa prywatnego. Powszechną zasadą prawa spadkowego jest bowiem zasada przejmowania przez jednostki państwowe majątku bezdziedzicznego. Próba zanegowania tej zasady stanowi nie tylko naruszenie art. 931 Kodeksu cywilnego, ale także próbę podważenia porządku prawnego Unii Europejskiej.
